Slechte mensen

De actualiteit staat weer bol van zaken waar een mens erg links van zou worden, maar ik besef ook dat dat wellicht het achterhaalde standpunt is van een hoogopgeleide gutmensch-boomer, die natuurlijk vindt dat iedereen, liefst voortgestuwd door veel furie en vernieuwingsdrift, een leven lang moet strijden tegen slechte mensen en voor een betere samenleving.
Gelukkig zijn er ook kwesties waar iedereen, van links tot rechts en van vorige zowel als volgende generaties zich boos over maakt. Ik weet er zelfs één op maritiem gebied waarbij we rustig kunnen spreken van een overweldigende nationale eenheid.
Het betreft een ramp van ongekende omvang, die velen afgelopen jaar in woede en verontwaardiging deed ontsteken, tot boze Kamervragen leidde en ons kostbaarste natuurgebied tot een armzalige vuilstort reduceerde, met een oneindig aantal martelend langzaam door het per ongeluk doorslikken van microplastics stervende vogels en zeedieren tot gevolg. Ik werd er aan herinnerd doordat een grote groep vrijwilligers zich al weer opmaakt voor langdurige, moedeloos makende en daarom des te prijzenswaardiger schoonmaakacties.
Ik doel vanzelfsprekend op de catastrofe veroorzaakt door de Mediterrenean Shipping Company, die een jaar geleden de kapitein van de haar 400 meter lange en 16 meter diep stekende MSC Zoe toestond en waarschijnlijk zelfs aanzette om in een zware storm de ondiepe kustroute vlak boven de eilanden te nemen, waardoor het schip de grond raakte en 347 containers met een grote hoeveelheid rotzooi verloor en tot op heden, ondanks plechtige beloftes zelf nog niks opruimde en nog geen cent aan schadevergoeding uitkeerde, maar wel luidruchtig reclame maakt met de slogan: ‘A long-standing commitment to the protection of the sea.’
Dan hoef je geen doorgewinterde antikapitalist te zijn om het gruwelijke cynisme te doorzien waarmee MSC vrome woorden over duurzaamheid en verantwoordelijkheid verbindt met het aan de gang houden van een leger advocaten dat elke cent voor opruimacties en schadevergoeding zo lang mogelijk traineert. MSC, die er zich met 520 schepen en 21 miljoen vervoerde containers per jaar op voorstaat op haar terrein een geweldige betrokken, op duurzaamheid gerichte wereldleider te zijn, is in feite niets anders dan een op aandeelhouderswinst geilende efficiencymachine.
‘What else is new,’ denkt u misschien, we kunnen toch moeilijk het internationale transport over zee verbieden. Dat klopt, maar wat we wel kunnen, is verbieden dat mastodonten als de MSC Zoe te dicht onder de kust blijven varen, alleen om wat tijd en brandstof te besparen. Wat we ook kunnen, is een regeling maken die de reder ingeval van een ramp onmiddellijk en volledig ondergeschikt maakt aan de lokale autoriteiten.
MSC hield namelijk de locaties van de overboord geslagen containers geheim, maakte de VoiceDataRecorder onklaar en verbood popelende vissers die de vervuiling met lede ogen aanzagen om de uit beschadigde containers weggestroomde rotzooi op te vissen. IL&T wilde graag anders, maar kon zich niet op tijd een weg kappen door de jungle van vergunningen en licenties waarmee het door MSC om de oren werd geslagen.
En wat we ook best kunnen, samen met onze partners in de IMO, is vervoerders verplichten om alle containerinhoud elektronisch zichtbaar en volgbaar te maken. Nu wordt dat tegengehouden, met concurrentieoverwegingen als oneigenlijk argument, waardoor ook smokkel van drugs en dergelijke veel moeilijker te bestrijden is. Zulke maatregelen vragen moed, doorzettingsvermogen en een gezond gebrek aan ontzag voor grootindustriële chantage en onwil. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat we dan van deze regering niet al te veel hoeven te verwachten.
Het is dat je als consument geen enkele invloed meer hebt op wat er omgaat in de wereld van het internationale transport over zee, maar ik kan soms met weemoed terugdenken aan de tijd dat je de politiek van Israël of Zuid-Afrika nog drastisch kon beïnvloeden door bepaalde producten wel of niet aan te schaffen.
Als naïeve vooruitgangsdenker onderschrijf ik graag Rutger Bregmans stelling dat de meeste mensen deugen. Des te schrijnender is het om steeds weer te moeten concluderen dat er ook veel mensen apert slecht zijn, en dat die niet in een rechtszaal hun eigen advocaat hoeven te bespugen om ons afgrijzen te oogsten, maar gewoon als onherkenbare boardroomcriminelen lachend tussen ons in lopen, nette taal bezigen, hun kinderen met enthousiasme van de crèche halen en ze mee uit zeilen nemen, of naar het strand, waar zich mede – of juist – door hun geldzucht een ongehoorde ecologische ramp voltrekt, maar ach, als je maar goed de verkeerde kant op kijkt zie je dat bijna niet, toch?